Lean
in de staalbouw

Lean is een (management)filosofie die draait om het creëren van maximale waarde voor je klant en het continu verbeteren van je processen. Het gaat niet om harder werken, maar om slimmer organiseren, verspilling wegnemen en samen steeds beter worden.

In de staalbouw betekent dat heel concreet: beter omgaan met veranderingen die onderweg ontstaan, zoals aangepaste tekeningen, late leveringen of gewijzigde wensen van opdrachtgevers. Zulke externe factoren horen bij projecten, maar hoeven je proces niet te ontregelen.

Door lean toe te passen, verlopen projecten soepeler, met kortere doorlooptijden, minder fouten en lagere kosten. Tegelijkertijd ontstaat er meer rust op de werkvloer, meer betrokkenheid van medewerkers en meer tevredenheid bij je klanten.

Bij Liemar is deze filosofie diep verweven in onze aanpak. In onze ERP-oplossing LiemarXI en het programma het nieuwe rendementsdenken vertalen we lean naar de dagelijkse praktijk. Zo wordt lean geen abstract begrip, maar een manier van werken die je organisatie sterker en toekomstbestendig maakt – elke dag opnieuw.

Lean werken betekent heel praktisch kijken naar je processen en stap voor stap slimmer organiseren. Concreet ga je:

• Bekijken welke stappen echt waarde toevoegen voor je klant, en welke alleen maar tijd of kosten opleveren.
• Verspilling weghalen of kleiner maken, zodat je minder energie kwijt bent aan onnodig werk.
• Je proces zo inrichten dat het soepel doorloopt, zonder onnodige wachttijden of verstoringen.
• Continu verbeteren, zodat het elke dag een beetje slimmer, sneller en makkelijker gaat.

Kort gezegd: lean werken is slim organiseren, verspilling verminderen en beter kunnen reageren op veranderingen.

De voordelen van lean in de staalbouw

Lean levert in de praktijk tastbare voordelen op voor staalbouwbedrijven. Het gaat niet om ingewikkelde theorie, maar om concrete verbeteringen die je direct merkt in je dagelijkse werk. Met lean kun je onder andere:

• Projecten sneller afronden doordat processen beter op elkaar aansluiten.
• Minder fouten maken en faalkosten terugdringen door overzicht en structuur.
• Betrouwbaarder plannen en beter anticiperen op verstoringen van buitenaf.
• Rust en overzicht creëren op de werkvloer, waardoor teams beter samenwerken.
• Meer projecten opleveren met hetzelfde team, zonder dat de werkdruk stijgt.

De lean-filosofie zit verweven in de manier waarop Liemar werkt en in de softwareoplossing LiemarX. Waar lean draait om verspilling wegnemen en waarde toevoegen, biedt LiemarX de concrete hulpmiddelen om dat in de praktijk te brengen: inzicht, grip en flexibiliteit in alle projectfases.

Met realtime data, geïntegreerde planning en een heldere kijk op onderhanden werk, helpt Liemar bedrijven om lean-principes daadwerkelijk toe te passen. Zo wordt lean geen theorie, maar een dagelijkse manier van werken die rendement oplevert. Liemar ondersteunt daarbij niet alleen met software, maar ook met kennis en begeleiding – zodat verbeteringen echt door de hele organisatie gedragen worden.

Lean in de praktijk

Lean klinkt soms abstract, maar in de staalbouw is het heel concreet. Je creëert een organisatie die niet alleen efficiënter werkt, maar ook veerkrachtiger is.

• Materialen komen precies op tijd binnen, waardoor er geen opstoppingen ontstaan in de werkplaats.
• Processen zijn helder en transparant, zodat knelpunten direct zichtbaar zijn.
• De planning sluit aan op de daadwerkelijke vraag, in plaats van op aannames.
• Bij wijzigingen of onverwachte vertragingen kun je sneller bijsturen, zonder dat het hele project vastloopt.

Lean werken is bij Meco Metal niet iets van de laatste jaren. Ze is er al ruim acht jaar mee bezig, maar dat betekent niet dat het werk nu gedaan is. Meco Metal blijft continu kritisch kijken naar het optimaliseren van de interne flow en processen. En dat werpt zijn vruchten af. In de werkplaats kun je bijna van de vloer eten, er ligt nauwelijks (rest)materiaal en met de structureel korte doorlooptijden weet ze menig opdrachtgever te verrassen. Een werkwijze die de aandacht trekt en collegabedrijven, scholen en zelfs nieuwe medewerkers inspireert.

Ook wij zijn enigszins verbaasd als we door de werkplaats van Meco Metal lopen. Geen stof en rook, geen vuil en olie en nauwelijks rondslingerende materialen, zoals vaak gebruikelijk bij een staalconstructiebedrijf. Nee, de werkplaats – of het atelier, zoals de mannen van Meco Metal het graag noemen – oogt schoon, opgeruimd en fris. ‘En dat is zeker geen momentopname’, verzekert bedrijfsleider Domien Driesen ons, die samen met Remi Moonen vanaf het eerste moment betrokken is bij de implementatie van de lean-methodiek in het bedrijf. ‘Orde en netheid zit inmiddels in het DNA, ook van onze mensen. Dat heeft in het begin wat kruim gekost, ook om iedereen te overtuigen van de vele voordelen, maar nu plukken we er allemaal de vruchten van.’

Domien Driesen (l) en Remi Moonen (r) van Meco Metal.

Aangenamere omgeving

Voordat de heren zich in 2017 committeerden aan het bedrijf was ook Meco Metal een typisch staalconstructiebedrijf met een bomvol atelier, veel uitval en relatief veel arbeidsverlet. ‘We zijn weliswaar begonnen met het plukken van het laaghangend fruit, maar wisten destijds ook al dat de toenmalige structuur niet paste bij de flow die we wilden creëren’, zegt Driesen. ‘Zodoende is de hele indeling op de schop gegaan. Dat leidde in het begin tot best wat weerstand, maar al snel kwam men erachter dat lean werken ook betekent dat de taken van medewerkers er juist een stuk aangenamer op worden. Dat voert in alle keuzes die we maken de boventoon en motiveert zelfs potentiële kandidaten om voor ons bedrijf kiezen. Ook wij ervaren de uitdagingen op de arbeidsmarkt, maar we merken dat mensen juist voor ons kiezen, omdat we een voorloper zijn. In het atelier heerst rust, orde en netheid. Dat wordt gewaardeerd.’

Grip op planning

Lean werken vraagt ook om grip op de planning en werkvoorbereiding. Dat voorkomt immers inefficiënties, onverwachte stagnaties en dubbel werk. ‘De planning staat of valt met hoe je processen hebt ingericht’, volgens Moonen. ‘Wij hebben ervoor gezorgd dat we flexibel zijn, ook met de personele bezetting. Samenstellers kunnen bijvoorbeeld lassen en andersom. Zo zorgen we ervoor dat de productie ook bij uitval van medewerkers doorgaat. Omdat we op die manier de planning garanderen, kunnen we onze afspraken met klanten altijd nakomen. Dat merken ze niet alleen aan een kwalitatief en proper product, maar ook bij de aanlevering. We hanteren écht hele scherpe doorlooptijden en dat wekt soms zelfs verbazing. Dat vrachtwagens hier blijven staan, omdat de montage het op de werf niet kan bijbenen.’

De lean-methodiek wekt ook interesse van buitenaf, merkt Driesen. ‘We werken samen met omliggende scholen die bij ons komen kijken hoe lean werken in de staalbouw er in de praktijk uitziet. Ook voorzien we in stage- en leer-/werktrajecten.’ Driesen nodigt (potentiële) klanten uit voor een bezoek in hun atelier, zodat ze zelf ervaren hoe Meco Metal écht het verschil maakt. ‘Ook collegabedrijven in de staalbouw zijn van harte welkom.’ Beide heren zitten niet stil. ‘Na een uitgebreide audit is zojuist onze ISO 14001-milieucertificering weer met drie jaar verlengd en we hebben de blik alweer gericht op 2027/2028 en verder. Wij proberen jaren vooruit te kijken, waarbij we investeringen gaan doen die zorgen voor een nóg betere flow en nóg kortere doorlooptijden.

Tekst: Roel van Gils, Beton & Staalbouw
Beeld: Meco Metal

Bekijk het panelgesprek